Veelgestelde vragen

Een diëtist is direct toegankelijk, wat wil zeggen dat je zonder doorverwijzing van een arts een afspraak kan maken. Diagnostische informatie van onderzoeken (vb. bloedwaardeonderzoek) is soms echter handig voor meer inzicht (resultaten van recente bloednames, stoelgangtesten, …). Voor bepaalde mutualiteiten is een voorschrift van de dokter een voorwaarde voor terugbetaling. Meer informatie daarover vind je onderaan deze pagina.

Of je al dan niet door jouw mutualiteit wordt terugbetaald is afhankelijk van een aantal voorwaarden. Deze zijn echter per mutualiteit verschillend. Je krijgt bij mij steeds een medisch attest mee dat je kan insturen om van een terugbetaling te genieten. Bepaalde pathologieën zoals diabetes en nierinsufficiëntie zijn onderhevig aan andere voorwaarden dan die standaard van toepassing zijn. Je bespreekt dit best even met jouw contactpersoon bij de mutualiteit. (Klik hier voor een overzicht van de mutualiteiten.)

Veel mensen gaan ervan uit dat een consulent hetzelfde is als een diëtist. Dit is echter niet zozeer het geval. Consulenten hebben over het algemeen een meer beperkte opleiding gevolgd om mensen met lichte tot matige gewichtsproblemen een algemeen voedingsadvies te geven. Bij complexere vormen van overgewicht, bij medische aandoeningen, en psychische voedingsproblematieken, is een diëtist aangewezen vanuit zijn/haar opleiding. Klik hier voor een overzicht van de zaken waarvoor je bij een diëtist terecht kan.

In eerste instantie is het belangrijk te weten dat kwantiteit steeds een rol zal spelen binnen een dieet. Maar, kwaliteit primeert echter altijd op kwantiteit. Het mag nooit het geval zijn dat een patiënt honger moet lijden om af te vallen. Door een verbetering van de kwaliteit van de ingenomen voeding, zal het zo zijn dat je nog voldoende kan eten. Je eet andere zaken, die daarom niet minder lekker moeten zijn. In sommige gevallen zal je zelfs meer mogen eten dan voorheen. Naast kwaliteit en kwantiteit is ook de maaltijdfrequentie van immens belang. Te vaak eten op een dag is zeker zo slecht voor de gezondheid.

Over het algemeen slagen mensen er wel in hun kilo's, of tenminste enkele kilo's kwijt te spelen. Daarna hebben ze echter moeite hun gewicht te behouden. Dit komt door een verkeerde aanpak. Een diëtist kan je erbij helpen je gewicht onder controle te houden door de juiste voedingsaanpassingen door te voeren waar en wanneer nodig.

Meer en meer zijn er patiënten die allergisch blijken te zijn voor één of meerdere nutriënten aanwezig in de voeding. Quasi-willekeurig voedingsmiddelen uit het voedingspatroon schrappen, kan op middellange termijn tekorten opleveren die schadelijk zijn voor de gezondheid. Om dit te voorkomen kan u samen met een diëtist nagaan welke voedingsmiddelen u beter niet meer consumeert, en welke over het algemeen geen last zullen geven. In bepaalde gevallen is het zelfs mogelijk van een intolerantie of een allergie af te raken. Beide vinden immers hun oorsprong in een dieperliggend probleem: een overactief immuunsysteem. Overleg is noodzakelijk.

Neen. Brood is niet zozeer een probleem, dan wel granen. Granen hebben immers een aantal minder fraaie eigenschappen die schade aan het lichaam kunnen berokkenen. Afhankelijk van de visie die men hanteert, zijn verschillende uitkomsten mogelijk met betrekking tot de consumptie van granen. Een interessant onderwerp zijn ze ongetwijfeld.

De Actieve Voedingsdriehoek raadt ons aan de inname van eieren te beperken tot maximaal 2-3 per week omwille van de aanwezigheid van verzadigde vetzuren en cholesterol in de dooier. De Actieve Voedingsdriehoek dateert van 1997 en werd tot nog niet zolang geleden nooit bijgewerkt. Recenter onderzoek toont aan dat niet alle verzadigde vetzuren schadelijk zijn voor het lichaam, en analoog voor cholesterol. Van veel groter belang is de vorm waaronder u cholesterol opneemt. Dat terzijde is cholesterol uit de voeding zelden de oorzaak bij een cholesterolproblematiek. Daarnaast zijn in eieren de stoffen choline en betaïne aanwezig, die het risico op hart- en vaatlijden kunnen vertragen. De omgekeerde wereld dus: eieren zijn aan te raden.

Het klopt dat er meer toxische stoffen in vis aanwezig zijn dan vroeger, en dit meer in vette vissoorten (de meest voordelige voor onze gezondheid) dan in magere vissoorten. Dit komt omdat toxische stoffen worden opgeslagen in het lichaamsvet. Met die notie in gedachte kiezen we best voor kleine, ronde vissoorten die aan de oppervlakte leven. Voorbeelden zijn makreel, sardines, forel,... Vis die in het wild gevangen is, is ook een betere keuze dan kweekvis. Natuurlijk zijn we hierbij volledig afhankelijk van de eerlijkheid van de producent gezien we slechts moeilijk kunnen controleren of het daadwerkelijk wilde zalm is bijvoorbeeld.

Fruit bevat relatief veel suiker, gelukkig met voldoende voedingsvezels die de opname in het bloed hiervan vertragen. Best houden we daarbij ook in gedachte dat fruit vooral fructose bevat, wat tal van schadelijke effecten heeft op het lichaam: vetsynthese, leververvetting, verslechtering van cholesterolwaarden, hoge bloeddruk, etc. Overdaad schaadt. Hoewel het niet raadzaam is ongelimiteerd fruit te eten, mag men van groenten over het algemeen zoveel eten als men wil.

Het antwoord op deze vraag dient genuanceerd te worden. Ja, in vers fruitsap zijn vitamines en mineralen aanwezig die we niet in frisdrank zullen terugvinden. Maar (!), allereerst, worden door het persen van het fruit de voedingsvezels die er van nature in aanwezig zijn, beschadigd. Dit zorgt voor een veel snellere opname van de fruitsuikers, waardoor de glycemische index stijgt en insuline piekt. In dit opzicht is fruitsap niet gezonder dan frisdrank. Daarnaast is ook de concentratie van suiker, meerbepaald fructose, veel groter dan in een stuk fruit. De overload aan fructose werkt ondermeer vetsynthese in de hand en kan leiden tot leververvetting. Een glas appelsap of sinaasappelsap is dus zeker zo slecht als een blikje frisdrank. Toch maar wat water dus…

Alles is afhankelijk van het product, de verwerking en over welke voedingsstoffen het concreet gaat. Over het algemeen hebben verse producten die lang genoeg gerijpt zijn de hoogste concentratie vitamines en mineralen. Deze smaken ook het beste. Maar, al snel na de oogst begint de afbraak van nutriënten. Het kan vaak 1 tot 2 weken duren vooraleer de producten goed en wel in de rekken van de winkels liggen, of gekocht worden door de consument. Dan duurt het nog eens een aantal dagen voor we ze opeten. Een deel van het verlies aan voedingsstoffen vindt zijn oorsprong in het vochtverlies van waterhoudende producten wanneer ze te lang opgeslagen worden bij kamertemperatuur. Schattingen tonen aan dat verse erwten bij kamertemperatuur in één week ongeveer 50% van de vitamine C verliezen en verse spinazie in minder dan 4 dagen 100% van zijn vitamines kan verliezen. (1) Koelen kan de degradatie vertragen. Maar zelfs dan duurt het maar ongeveer een week vooraleer er bij bepaalde zeer bederfelijke vruchten zoals bessen zichtbare veranderingen in kleur, textuur en smaak optreden. Appels, peren en pompoenen zijn dan weer minder gevoelig en kunnen wel 1 tot 2 maanden meegaan in de koeling. Wat doe je dan als er iets langer moet bewaard worden? Juist ja, 'conserveren' of invriezen. Beide manieren zijn beter voor het behoud van nutriënten. In eerste instantie gaan er echter toch talloze sommige voedingsstoffen verloren tijdens het verwerkingsproces. Zo worden bij conserven warmtebehandeling of andere methoden ingezet om schadelijke micro-organismen af te doden. Vervolgens worden de voeding opgeslagen in een vloeibaar medium in een luchtdichte container. Bij het invriezen worden de producten voorafgaand snel geblancheerd om de enzymen verantwoordelijk voor rijping te deactiveren. In beide gevallen wordt een deel van de wateroplosbare vitamines (Vitamine B-complex en Vitamine C) vernietigd, of opgelost in de kook- of converseringsvloeistof. Asperges verliezen ongeveer 10% van hun vitamine C na blancheren en invriezen, en wel 30% bij het inblikken. Over het algemeen daalt het vitamine-C-gehalte bij invriezen met ongeveer 50% (10%-90%). Bij conserven liggen de gemiddelde verliezen nog hoger met een gemiddelde van 60% (8%-90%). De verschillen zijn groot, en zijn als dusdanig afhankelijk van de exacte verwerkingsbehandeling, opslagomstandigheden en soorten producten. Maar ongeacht de verliezen tijdens de verwerking blijven enkele of relatief veel van de voedingsstoffen achter, die bij opslag verder worden bewaard door bescherming tegen zuurstof, warmte en licht. Broccoli behoudt bijvoorbeeld bijna 100% van zijn vitamine C na bevriezing. Het hoeft niet allemaal slecht te zijn.   Let wel op dat thuis koken van verse of verwerkte producten nog extra verliezen zal veroorzaken. Dit komt doordat een deel van de overgebleven voedingsstoffen worden vernietigd door de hitte of in het kookwater sijpelen. Stomen in tegenstelling tot koken en frituren bewaart de meeste voedingsstoffen als gevolg van snellere bereidingstijden en minder contact met water. Bij wijze van besluit: Tenzij groenten en fruit direct na het oogsten worden gegeten, zal er tot op zekere hoogte verlies van voedingsstoffen zijn. Ongeacht deze verliezen, blijven fruit en groenten een waardevolle bron van een verscheidenheid aan voedingsstoffen. In bepaalde gevallen kunnen bevroren of ingeblikte producten hogere gehaltes van voedingsstoffen bevatten dan verse producten die te lang (en onder ongunstige omstandigheden) zijn opgeslagen. Om de meeste voedingsstoffen binnen te krijgen, kies je best verstandig. Als de producten geen al te lange tijd onderweg zijn, en je ze binnen een paar dagen kan consumeren, ga je best voor verse producten. Vindt de consumptie pas plaats binnen een paar weken, dan heb je baat bij het kiezen van ingeblikte of bevroren producten. Op voorwaarde natuurlijk dat die geen extra natrium, suiker of andere additieven bevatten.